czwartek, 25 stycznia 2018

Łazienna 16 (Pałac Eskenów)

Łazienna 16 - nie każdy w Toruniu od razu skojarzy sam adres, ale każdy skojarzy o jakim budynku mowa gdy usłyszy nazwę Pałac Eskenów. Doskonale znany i rozpoznawalny obiekt znajduje się właśnie pod tym numerem. Budynek na przestrzeni wieków przechodził bardzo różne koleje losu. Jego początki i pierwszy okres świetności sięgają czasów średniowiecza - w XV wieku kamienica należała do rodu Hutfeldów. 

Koniec wieku XVI wieku przyniósł przebudowę - to właśnie z tego okresu pochodzi m.in. piękny portal wejściowy, a także malowany strop w sieni. Kamienica była już wówczas własnością rodu Eskenów, który pozostawał jej właścicielem jeszcze w XVIII stuleciu.

Polichromowany strop został odkryty jako jeden z pierwszych w Toruniu jeszcze w 1962 roku. Łącznie wyeksponowanych jest siedem belek pokrytych warstwą malarską pod koniec XVI wieku.


Kolejne dekady i kolejne odkrycia pokazały, że ornamenty widniejące w Pałacu Eskenów są bardzo typowymi i charakterystycznymi dla toruńskich stropów malowanych w tym okresie. W wielu innych kamienicach (np. Rynek Staromiejski 4, Rynek Staromiejski 17) można znaleźć motyw dwuwstęgowej plecionki widoczny na poniższym zdjęciu na belce drugiej z góry.


Ponadto na większości belek widnieje maureska. Wszystko wskazuje na to, że malarz korzystał z któregoś z popularnych w tym okresie wzorników, np. Virgila Solisa lub Petera Floetnera.  W Toruniu maureskę da się zobaczyć jeszcze na wielu innych stropach, m.in. w kamienicach przy Chełmińskiej 28, Szerokiej 38, a także przy Rynku Staromiejskim 25 (jedno z nowszych odkryć tego rodzaju z 2016 roku).


Belki z maureską w Pałacu Eskenów pod jednym względem wyróżniają się na toruńskim Starym Mieście. W innych kamienicach regułą jest, że maureska malowana jest ciemnym kolorem na jasnym tle. Przy Łaziennej 16 są natomiast obydwie możliwe wersje, również z jasnym ornamentem na ciemnym tle.


Dostępność stropu dla zwiedzających: przy Łaziennej 16 znajduje się Muzeum Historii Torunia. Nie ma więc najmniejszego problemu z obejrzeniem stropu w godzinach otwarcia muzeum. Co więcej, wchodząc na piętro można z nadwieszanej nad sienią galeryjki zobaczyć strop z odległości dosłownie kilkudziesięciu centymetrów.W środy wstęp jest bezpłatny.